Przygotowanie umowy zgodnie z celem klienta, a nie według ogólnych wzorów.
Każda z umowy ma kilka podstawowych elementów, które obligatoryjnie muszą być zawarte w treści umowy. Są to tzw. elementy przedmiotowo istotne umowy, do których np. w zakresie umowy sprzedaży należą zobowiązanie się sprzedawcy do przeniesienia własności i wydania rzeczy w zamian za zobowiązanie do zapłaty ceny. Uwzględnienie powyższych elementów w umowie to jednak nie wszystko, umowa powinna być bowiem każdorazowo dostosowana do potrzeb klienta i do ściśle określonej sytuacji, w której klient się znalazł, bądź przed którą chciałby się zabezpieczyć. Tylko w ten sposób sporządzona umowa, czyli umowa przygotowana zgodnie z celem klienta, a nie według ogólnych wzorów, pozwoli na pełne zabezpieczenie klienta.
Jak więc przygotować umowę, żeby była dostosowana indywidualnie do klienta?
Adwokaci i radcowie prawni z Kancelarii Prawnej KHG, w której mam przyjemność pracować, na co dzień spotykają się ze zróżnicowanymi przypadkami klientów, dlatego każdorazowo przygotowując umowę zgodnie z celem klienta, a nie według ogólnych wzroków, stosujemy kilka podstawowych zasad.
W pierwszej kolejności należy ustalić, ,,kto rozdaje karty’’? Często błędem adwokatów i radców prawnych jest przygotowanie umowy, co prawda zabezpieczającej klienta, natomiast jest to jednocześnie umowa, która nigdy nie wejdzie w życie, bowiem nie zostanie podpisana przez kontrahenta. Jeżeli druga strona rozdaje karty, to adwokat czy radca prawny powinien niewątpliwie uwzględnić tą okoliczność przy sporządzaniu umowy zgodnie z celem klienta.
Przykładowe zapisy w umowie przygotowanej wedle potrzeb klienta
- Klauzula prorogacyjna – postanowienie nie wymagające dużego nakładu pracy, a mimo wszystko bardzo praktyczne. Mianowicie, klauzula prorogacyjna to nic innego, jak wybranie przez strony sądu, który będzie rozstrzygał ewentualne spory, którą mogą powstać na tle wykonywania umowy. Wybrany sąd przez strony, staje się wyłącznie właściwym w sprawie. Należy jednak pamiętać, że w stosunkach prawnych z konsumentami (tj. konsument – przedsiębiorca), bądź w stosunkach pomiędzy pracownikiem, a pracodawcą, klauzula prorogacyjna nie może być zawarta;
- Rozszerzenie bądź ograniczenie rękojmi – warto również rozważyć, czy w danej umowie skorzystać z możliwości rozszerzenia bądź ograniczenia rękojmi. Można niewątpliwie przywołać kazus umowy sprzedaży, w ramach której sprzedający zostanie zwolniony z odpowiedzialności za wady fizyczne i prawne rzeczy sprzedanej. Taki zapis można zawrzeć w umowie, natomiast nie w każdym wypadku. Podobnie jak powyżej, wyłączenie rękojmi nie może mieć miejsca w stosunkach konsument – przedsiębiorca. Jeżeli jednak umowa zawierana jest pomiędzy przedsiębiorcami, jak najbardziej należy rozważyć zapisy zmieniające kwestie dot. rękojmi, wedle potrzeb klienta;
- Kary umowne – instytucja prawa cywilnego, która wielokrotnie w praktyce może okazać się najbardziej skuteczna i przydatna. Czym więc jest zapis dotyczący kary umownej? Kara umowna to nic innego jak ustalona kwota pieniężna, którą druga strona będzie musiała zapłacić w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego. Najważniejsze kwestie dot. kary umownej to;
- aby z niej skorzystać, musi zostać wpisana do umowy;
- może dotyczyć wyłącznie niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego, np. kara umowna za naruszenie obowiązku zachowania poufności czy kara umowna za brak terminowego usunięcia powstałych wad. Tym samym nie można ustanowić kary umownej, za opóźnienia w płatnościach. Z tytułu opóźnienia w płatnościach można domagać się odsetek ustawowych za opóźnienie;
- prawo do kary umownej przysługuje w przypadkach określonych w umowie bez konieczności wykazania, że strona doznała jakiejkolwiek szkody;
- Umowne prawo odstąpienia od umowy – tego typu zapis pozwala na odstępstwo od generalnej zasady pacta sunt servanda, która krótko mówiąc oznacza, że strony umowę muszą wykonać, a rozwiązanie umowy bez zgody drugiej strony nie jest możliwe. W przypadku jednak wprowadzenia do umowy zapisu ustanawiającego dla jednej albo obu stron możliwość odstąpienia od umowy – z prawa tego można skorzystać. Aby jednak takie prawo było skuteczne, należy dodatkowo wskazać dokładny termin skorzystania z przedmiotowego prawa. Po upływie ustalonego terminu prawo wygasa.
Czy to wszystko co trzeba wykonać w sprawie umowy klienta?
Kolejnym elementem dobrej umowy przygotowanej nie według ogólnych wzorów, a tylko wedle indywidualnych potrzeb klienta, jest przeprowadzenie przez adwokata czy radcę prawnego rozmowy z klientem. Sporządzenie umowy bez wypytania klienta o jej szczegóły, o cel, jaki klient chce osiągnąć doprowadzi do sytuacji, w której umowa będzie miała charakter sztywnego wzoru, który tak naprawdę może okazać się w ogóle nieprzydatny dla klienta. Pracownicy naszej Kancelarii prawnej zdecydowanie rekomendują i de facto bardzo często bezpośrednio uczestniczą w negocjacjach postanowień umowy z kontrahentem. Jest to najlepszy sposób na wypracowanie umowy, która będzie zgodna z celem klienta. Żadne negocjacje mailowe czy telefoniczne nie zastąpią spotkania potencjalnych stron umowy i ich pełnomocników. Pracownicy kancelarii z doświadczenia wiedzą, że żadne ,,idealne wzory umów’’ nie zastąpią umowy wypracowanej w powyżej opisany sposób.
Klient również powinien zaakceptować umowę
Ostatnim ważnym elementem w naszej ocenie jest omówienie z klientem postanowień przygotowanej umowy. Nie da się ukryć, że język prawny i użyte w umowie sformułowania mogą budzić pewne wątpliwości, mogą okazać się niezrozumiałe. Dalego też samo przygotowanie umowy zgodnie z celem klienta to nie wszystko. Każdorazowo niezbędnym jest omówienie przez adwokata czy radcę prawnego umowy, tak aby klient był w pełni świadom jest postanowień, a w konsekwencji by zapewnić klientowi możliwość odniesienia się do jej postanowień i naniesienia ewentualnych zmian.