Świadczenia złożone

Prowadzący działalność przedsiębiorca w ramach rozszerzenia oferty bądź jej uatrakcyjnienia łączy niektóre produkty w tzw. pakiety, np. sprzedaje piwo z orzeszkami łącznie jako zestaw, bądź do zakupy produktu dodaje transport. Takie łączenie stwarza problem – a mianowicie jaką stawką VAT rozliczyć sprzedaż kiedy pojedynczo zaoferowane produkty mają różną stawki?

Takie łączenie produktów nazywamy świadczeniami złożonymi. Powstaje ono gdy łączymy ze sobą w sprzedaży produkty o różnej stawce VAT. W takim wypadku przedsiębiorca dokonujący takiej sprzedaży powinien wyodrębnić ten produkt bądź usługę która dominuje nad drugą, czyli wskazać świadczenie główne. Drugie zaś jako dołożone do głównego świadczenia będzie świadczeniem pobocznym. I tak co do zasady stawka VAT właściwa dla połączenia tych świadczeń jest prawidłowa gdy jest stawką świadczenia głównego, np. kawa z mlekiem – kawa jest opodatkowana stawką VAT 23%, zaś mleko 5%, co oznacza że co do zasady taki zestaw będzie łącznie opodatkowany stawkę kawy jako świadczenia głównego czyli 23%.

Jednak czasem ciężko wybrać które świadczenie jest główne a które poboczne. Pomóc nam w tym mogą następujące kryteria:

1. Kryterium ilościowe – odnosi się ono do świadczeń o charakterze masowym, np. sprzedaż węgla. Do tej sprzedaży możemy dodać transport jako usługę dodatkową. Takie połączenie pozwoli na opodatkowanie sprzedaży węgla i transportu stawką odpowiednią dla węgla czyli 23%.
2. Kryterium wartościowe – dobranie tak produktów żeby świadczenie główne miało większą wartość niż świadczenie poboczne, np. piwo (23%) z orzeszkami ziemnymi (8%) – całość opodatkowana 23%.
3. Kryterium funkcjonalne – oparte jest ono na oczekiwaniach nabywcy, np. naprawa sprzętu z transportem – celem jest naprawa i oczekiwanie jest naprawa sprzętu w pierwszej kolejności, a jego transport jest świadczeniem dodatkowym. Tworzenie takiego typu połączeń daje swobodę ukształtowania, jednak ważne żeby ją prawidłowo udokumentować.

Ustawa o VAT wskazuje, że świadczenie poboczne musi mieć ścisły związek z głównym i być niezbędne do realizacji takiego świadczenia złożonego. Fakt niezbędności odnosi się do widzenia klienta, np. czy pakiet który zastosowałem pozwolił mi na zwiększenie sprzedaży, bo to połączenie sprawiło że moja oferta była bardziej atrakcyjna niż konkurencji.

Należy jednak pamiętać żeby nie łączyć sztucznie produktów. Taka manipulacja może być uznana przez organy podatkowe za uchylanie się od opodatkowania i obłożona sankcjami.