AML a legalizacja pobytu i firma w Polsce

AML to zbiór procedur, zasad i regulacji mających na celu zapobieganie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Firmy w przypadku funduszy mają więc częściowo obowiązek sprawdzania skąd pochodzą środki, które trafiają do nich np. ze strony klientów. Pranie pieniędzy to proces, w którym dochody pochodzące z działalności przestępczej są wprowadzane do legalnego obrotu finansowego i tym zajmuje się AML/CFT. Natomiast w Polsce często przepisy odpowiadają również za ograniczenie przypadków, w których dochodzi do unikania opodatkowania. AML w Polsce cały czas rozwija się, czego zresztą przykładem jest m.in. Nowa Krajowa Ocena Ryzyka. Oznacza ona nowe obowiązki związane m.in. zarządzaniem ryzykiem w podmiotach podległych pod regulacje. W ostatnim czasie na rynku polskim pojawia się coraz większa liczba cudzoziemców, którzy odpowiadają za przepływ środków. Jak wygląda legalizacja pobytu, którą podejmują m.in. osoby zagraniczne zza wschodniej granicy? W jaki sposób mogą być po części prane w ten sposób pieniądze? Dowiedz się więcej na ten temat właśnie w tym artykule.

Podstawa prawna AML w Polsce

Przepisy dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w Polsce zawarte są w ustawie z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2018 r. poz. 723, z późn. zm.). Ustawa ta implementuje dyrektywy Unii Europejskiej, w szczególności tzw. IV i V dyrektywę AML. Dodatkowo to właśnie w tej Ustawie znajdują się kluczowe regulacje dla sektora kryptowalut w Polsce. Natomiast jest to temat istotny, ponieważ w waluty wirtualne co do zasady objęte są szczególnym ryzykiem i nie bez powodu m.in. banki nie chcą otwierać rachunków dla przedsiębiorców właśnie z tej branży. Ponadto w ostatnim czasie powraca również temat tzw. ochrony sygnalistów, o których przeczytasz w podlinkowanym artykule.

Główne obowiązki podmiotów zobowiązanych na mocy AML

1. Identyfikacja i weryfikacja klienta (KYC – Know Your Customer):
   • Obowiązek przeprowadzania identyfikacji klienta oraz weryfikacji jego tożsamości na podstawie wiarygodnych i niezależnych dokumentów, danych lub informacji.
   • Wymóg stosowania środków bezpieczeństwa finansowego w stosunku do klientów, w tym identyfikacja beneficjentów rzeczywistych.
2. Monitorowanie transakcji:
   • Ciągłe monitorowanie przeprowadzanych transakcji w celu wykrywania i raportowania podejrzanych działań.
   • Analiza zgodności przeprowadzanych transakcji z profilem klienta i jego dotychczasową działalnością.
3. Raportowanie podejrzanych transakcji:
   • Obowiązek zgłaszania Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej (GIIF) wszystkich transakcji, które mogą budzić podejrzenia związane z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu.
   • Raportowanie transakcji o wartości przekraczającej określone progi (np. 15,000 EUR) nawet, jeśli nie budzą one podejrzeń.
4. Prowadzenie ewidencji i przechowywanie dokumentacji:
   • Obowiązek prowadzenia ewidencji przeprowadzonych transakcji oraz dokumentacji dotyczącej stosowanych środków bezpieczeństwa finansowego przez okres co najmniej 5 lat.
   • Przechowywanie dokumentacji związanej z identyfikacją klientów, transakcjami oraz zgłoszeniami do GIIF.
5. Szkolenia i edukacja pracowników:
   • Regularne szkolenie pracowników w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
   • Zapewnienie, że personel jest świadomy swoich obowiązków i potrafi rozpoznawać oraz reagować na podejrzane działania.
6. Stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego:
   • Wprowadzenie i stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego w zależności od stopnia ryzyka związanego z klientem, produktem, usługą czy kanałem dystrybucji.
   • Zastosowanie wzmożonych środków bezpieczeństwa w przypadkach o podwyższonym ryzyku, np. w odniesieniu do klientów będących osobami zajmującymi eksponowane stanowiska polityczne (PEP).

My pomagamy a oni piorą pieniądze – problem z pochodzeniem środków

Organy podatkowe nie bez powodu zajmują się badaniem źródła pochodzenia środków. Pozwala to nie tylko ograniczyć zjawisko unikania opodatkowania, ale również zmniejsza liczbę przypadków, kiedy fundusze trafiają do legalnego obrotu np. ze sprzedaży kradzionych przedmiotów lub środków odurzających. Badanie pochodzenia środków to proces mający na celu ustalenie źródła, z którego pochodzą fundusze używane w transakcjach finansowych. Może to polegać na wymaganiu od klienta przedstawienia dokumentów potwierdzających legalne pochodzenie środków, takich jak wyciągi bankowe, umowy, zaświadczenia o zatrudnieniu, dokumenty dotyczące sprzedaży majątku itp. W przypadku firm natomiast, sprawdzenie dokumentów finansowych, sprawozdań finansowych czy dokumentacji księgowej.

Metoda na legalizację pobytu

W ostatnim czasie jeden z klientów zwrócił mi uwagę na sposób legalizacji pobytu, który kojarzy się z końcówką XX wieku. Obywatele zza wschodniej granicy często zakładają firmę, wystawiają paragony oraz faktury na niewykonane usługi. Taka czynność ma jedynie stworzyć podstawę dla powstania przychodu, który decydowałby o poświadczeniu, że praca wykonywana jest na terenie Polski. Wskutek tego można np. przedłużyć pobyt.

Masz wątpliwość w odniesieniu do swojej procedury AML?

W takim wypadku proponuję, aby napisać do mnie maila. Obecnie procedury AML nieco się zmieniają w związku z m.in. nową Krajową Oceną Ryzyka. To z kolei oznacza konieczność dostosowania się do nowych standardów. AML to dziedzina, która stara się nadążyć za rozwiązaniami dostępnymi na rynku, a także tym nowo powstającymi. Jeśli masz pytania bądź wątpliwości, zapraszamy do kontaktu.