Za spóźniony podpis nie zostaniesz wyrzucony z estońskiego CIT?

W ostatnich tygodniach Ministerstwo Finansów złagodziło dotychczasową, bardzo restrykcyjną wykładnię dotyczącą przejścia na ryczałt od dochodów spółek (tzw. estoński CIT) w trakcie roku. Resort wskazał, że art. 28j ust. 5 ustawy o CIT nie przewiduje sankcji za niedochowanie terminu sporządzenia lub podpisania śródrocznego sprawozdania finansowego, a covidowe rozporządzenia wydłużające terminy sprawozdawcze o 3 miesiące obejmowały również to sprawozdanie. W praktyce może to zakończyć falę wyrzuceń podatników z estońskiego CIT za same uchybienia formalne. Na czym polega problem? Dowiedz się więcej na ten temat właśnie tutaj!

Skąd w ogóle problem z estońskim CIT?

Gdy spółka wybiera estoński CIT w trakcie roku, przepis wymaga zamknięcia ksiąg i sporządzenia sprawozdania finansowego na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego wejście w ryczałt. Przepis nie mówi jednak o sankcji za spóźnienie ani o obowiązku podpisu w konkretnym terminie. Mimo tego organy zaczęły przyjmować zawężającą wykładnię: jeśli którykolwiek z podpisów pod sprawozdaniem (np. członka zarządu) pojawił się po upływie 3 miesięcy od dnia bilansowego, wybór estońskiego CIT był nieskuteczny. Zdarzało się, że fiskus wstecznie kwestionował opodatkowanie ryczałtem i doliczał zaległości wraz z odsetkami. Sprawa przebiła się do mediów i interpretacji, a część doradców wskazywała na nieproporcjonalność takiego podejścia.

Co mówi dziś Ministerstwo Finansów?

• Brak sankcji w art. 28j ust. 5 CIT. Sam przepis nakłada obowiązek sporządzenia sprawozdania, ale nie zawiera sankcji utraty prawa do ryczałtu za niedochowanie terminu sporządzenia czy podpisania. Tę tezę resort wyłożył w najnowszych komunikatach.
• Covidowe przedłużenia terminów obejmowały również to sprawozdanie. Rozporządzenia „covidowe” przedłużały o 3 miesiące terminy z ustawy o rachunkowości, w tym termin „sporządzenia sprawozdania” z art. 52 ust. 1 uor. MF wskazał, że dotyczy to także śródrocznego sprawozdania sporządzanego „na wejście” do estońskiego CIT.
• Na razie bez zmian ustawowych. W odpowiedziach na interpelacje resort informuje, że nie prowadzi obecnie prac legislacyjnych wprost w tej materii, a temat jest analizowany. Innymi słowy, mamy do czynienia ze zmianą podejścia interpretacyjnego, nie nowelizacją.

Co to oznacza w praktyce dla zarządów i służb finansowych?

Rok 2025 przyniósł liczne kontrole i interpretacje, w których organy łączyły termin sporządzenia (3 miesiące) z terminem podpisu, traktując spóźnienie jako dyskwalifikujące. To na tej podstawie pojawiały się decyzje o „braku skutecznego wejścia” i domiarach. Dzisiejsze stanowisko MF osłabia tę logikę i daje solidny punkt zaczepienia w sporach. Warto jednak pamiętać, że praktyka organów może zmieniać się z opóźnieniem, a trwające postępowania trzeba zabezpieczać dowodowo i argumentacyjnie w oparciu o aktualne źródła. Do czego może to prowadzić?

• W toku kontroli lub sporu: sprawdź, czy Twój przypadek mieści się w ramach covidowych przedłużeń oraz czy brak podpisu w „bazowym” 3-miesięcznym terminie rzeczywiście przesądzałby o nieskuteczności wejścia na gruncie aktualnej linii MF.
• Prospektywnie: mimo złagodzenia podejścia zachowuj dochowanie terminów i kompletności formalnej. Ustawa o rachunkowości nadal nakłada terminy i wymogi co do sposobu sporządzenia sprawozdań (forma elektroniczna, podpisy uprawnionych osób). Zmiana nastawienia nie zwalnia z rzetelności.
• Dowody i procedury: udokumentuj zamknięcie ksiąg i daty sporządzenia sprawozdania oraz podpisów. Upewnij się, kto podpisuje sprawozdanie w Twojej jednostce i na jakiej podstawie. To ograniczy pole do sporów.

O czym pamiętać „poza sprawozdaniem”  i co dalej?

Nawet przy łagodniejszym podejściu do terminu i podpisu, inne warunki ryczałtu pozostają bez zmian (np. struktura przychodów, limit „pasywnych” przychodów, wymóg zatrudnienia lub wypłat wynagrodzeń, brak połączenia z określonymi zwolnieniami). Trwają też kontrole KAS dotyczące innych aspektów estońskiego CIT, w tym ukrytych zysków.

Jeżeli jesteś zainteresowany estońskim CIT, nie musisz samodzielnie mierzyć się z niejednoznacznymi interpretacjami i formalnościami. Mogę pomóc Ci przejść przez cały proces – od sprawdzenia, czy Twoja spółka spełnia wymagania, przez przygotowanie dokumentów, aż po zabezpieczenie się na wypadek kontroli. Dzięki temu zyskasz pewność, że wybór ryczałtu będzie skuteczny, a Twoja firma skorzysta z realnych oszczędności podatkowych. Wystarczy, że napiszesz do mnie wiadomość – wspólnie ustalimy, jakie rozwiązanie będzie dla Ciebie najlepsze i jak uniknąć ryzyk związanych z formalnymi błędami.