Prawa autorskie w branży budowalnej

Prawa autorskie w branży budowalnej

Obowiązująca ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie rozstrzyga szczegółowo kwestii uznawania za utwory projektów budowlanych. Wyraźnie wskazuje jedynie na projekty architektoniczne i architektoniczno – urbanistyczne, uznając je za jedną z rodzajowych kategorii dzieł chronionych prawem autorskim. Status prawny projektów budowlanych i architektoniczno – budowlanych powinien być rozpatrywany w kilku aspektach. Najbardziej doniosłą kwestią w praktyce jest swobodne dysponowanie projektem budowlanym przez inwestorów.

Z tego względu Kancelaria zachęca do skorzystania z usługi polegającej na przygotowaniu indywidualnej umowy przenoszącej prawa majątkowe do utworu na inwestora dostosowanej do konkretnego procesu inwestycyjnego i możliwości stron. Jeżeli z kolei posiadają Państwo projekt umowy dostarczony przez inwestora, pomożemy w jego ocenie i zaproponujemy ewentualne zmiany, wyrównując prawną pozycję stron.

Przenoszenie praw autorskich do projektu budowlanego

Zasadą prawa autorskiego jest to, że przeniesienie własności egzemplarza, na którym uwidoczniony jest utwór (projekt budowlany) nie przenosi autorskich praw majątkowych ani nie oznacza udzielenia licencji na korzystanie z nich. W zakresie utworów architektonicznych i architektoniczno – urbanistycznych wyjątek od tej zasady przewiduje art. 61 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych w świetle, którego nabycie od twórcy egzemplarza projektu architektonicznego lub architektoniczno – urbanistycznego obejmuje prawo zastosowania go tylko do jednej budowy, o ile umowa nie stanowi inaczej. Na podstawie umowy nabywca projektów może jednak nabyć szersze uprawnienia, w tym uzyskać całość praw autorskich majątkowych do takiego utworu.

Kancelaria świadczy pomoc w sporządzaniu umów przenoszących majątkowe prawa autorskie zapewniając jednocześnie jak najszerszą ochronę interesów oraz praw projektanta.

Umowa

Umowa przenosząca autorskie prawa majątkowe do utworu na inwestora powinna być sporządzona na piśmie pod rygorem nieważności. Jeżeli natomiast do zawarcia takiej umowy nie doszło, to tym samym nie doszło też do przeniesienia majątkowych praw autorskich do projektu budowlanego (utworu), w tym prawa do wykonywania praw zależnych (opracowań projektu), to inwestor/wykonawca, który chciałby dokonać jakichkolwiek zmian czy opracowań, jest zobowiązany uprzednio zwrócić się o zgodę do twórcy, tj. projektanta.

Kancelaria świadczy pomoc w sporządzaniu umów przenoszących autorskie prawa majątkowe i jednocześnie dba o należytą ochronę interesów autora projektu budowlanego, jak i inwestora.

Zmiany w projektach budowlanych

Prawo autorskie zawiera również regulacje odnoszące się do dokonywania zmian w projektach budowlanych. Twórcy projektu przysługuje prawo do integralności utworu oraz do nienaruszalności formy i treści. Jeśli skutkiem zmian jest tylko modyfikacja projektu, tzn., że w efekcie ostateczny projekt nie odbiega w istotny sposób od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę), do zawiadomienia o zakończeniu budowy należy dołączyć kopie rysunków z naniesionymi zmianami, ewentualnie opis uzupełniający. Projekt powinien także potwierdzić oświadczenie o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem i warunkami pozwolenia na budowę. Jeśli jednak zmiany w projekcie są poważne, efektem jest powstanie nowego utworu. Może się to wiązać z koniecznością sporządzenia i przedstawienia projektu budowlanego zamiennego.

Kancelaria świadczy kompleksową pomoc w zakresie ochrony praw projektanta w procesie wprowadzania zmian w projekcie budowlanym, przede wszystkim prawa do integralności utworu oraz nienaruszalności jego formy i treści.

Nadzór autorski

Warto pamiętać również o tym, że twórcy przysługuje osobiste prawo autorskie do weryfikowania zmian w projekcie, tzw. nadzór autorski. Art. 49 ust. 2 pr. aut. zakazuje bowiem następcy prawnemu dokonywania zmian w utworze bez zgody twórcy, chyba że jest to spowodowane oczywistą koniecznością, zaś twórca nie ma słusznej podstawy, aby sprzeciwiać się zmianom. Klasycznym przykładem może być np. zmiana kształtu budynku w wyniku jego ocieplenia materiałami budowlanymi.

Kancelaria świadczy pomoc w zabezpieczeniu przysługującemu projektantowi prawa do sprawowania nadzoru autorskiego i weryfikowania w związku z tym zmian wprowadzanych w projekcie.