Plan spłaty długów – doprowadzenie do umorzenia części zobowiązań?

25-08-2025
/ Kamil Grzegorczyk

Plan spłaty długów – doprowadzenie do umorzenia części zobowiązań?

Sprawy związane z postępowaniami upadłościowymi mają często podobny scenariusz. Początkowo wydają się trudne, a czasem wręcz beznadziejne – wierzyciele są przekonani, że szanse na odzyskanie pieniędzy są minimalne, a dłużnik musi zmierzyć się z długotrwałą procedurą i surowymi obowiązkami narzuconymi przez sąd. Wiele zależy od tego od planu spłaty – dokumentu, który określa, ile i w jakim czasie dłużnik będzie oddawał wierzycielom.

W jednej z prowadzonych przeze mnie spraw, po kilku latach od ustalenia planu spłaty, nastąpił kluczowy moment tj. sąd stwierdził, że wszystkie obowiązki zostały zrealizowane, a tym samym pozostałe zobowiązania sprzed ogłoszenia upadłości uległy umorzeniu. Na jakiej podstawie? Czym konkretnie jest plan spłaty? Dowiedz się nieco więcej na ten temat właśnie w tym artykule.

Czym w uproszczeniu jest plan spłaty?

Plan spłaty to taki harmonogram rozliczeń ustalany przez sąd w postępowaniu upadłościowym osoby fizycznej. Chodzi o to, że:

  • Po ogłoszeniu upadłości sąd ustala, ile i przez jaki czas dłużnik będzie płacił wierzycielom.
  • Plan spłaty obejmuje tylko część długów, bo często nie da się spłacić wszystkiego.
  • Zwykle trwa od kilku miesięcy do maksymalnie 7 lat (w zależności od sytuacji dłużnika).
  • Dłużnik musi regularnie płacić zgodnie z planem i składać roczne sprawozdania z realizacji.
  • Jeśli plan zostanie wykonany w całości – sąd umorzy resztę zobowiązań sprzed upadłości.

Jak wyglądał proces?

W tej sprawie plan spłaty został ustalony w postanowieniu sądu ponad trzy lata wcześniej. Był to harmonogram określający wysokość i częstotliwość płatności na rzecz wierzycieli. Dłużnik miał obowiązek:

  • regularnego dokonywania wpłat w wysokościach wskazanych w planie,
  • składania corocznych sprawozdań z wykonania planu spłaty,
  • dołączania dowodów potwierdzających każdą zrealizowaną płatność.

Te obowiązki wynikają wprost z art. 491¹⁸ ust. 3 Prawa upadłościowego – ich niedopełnienie mogłoby spowodować uchylenie planu spłaty i powrót do pełnej odpowiedzialności za długi.

Co ustalił sąd?

Po analizie dokumentacji tj. sprawozdań i dowodów zapłaty, sąd potwierdził, że wszystkie kwoty objęte planem zostały uiszczone w całości. W konsekwencji, na podstawie art. 491²¹ ust. 1 Prawa upadłościowego, stwierdził wykonanie planu spłaty i umorzył zobowiązania powstałe przed ogłoszeniem upadłości, które nie zostały spłacone w jego ramach.

Kiedy długi nie podlegają umorzeniu?

To kluczowa część całej historii, szczególnie z perspektywy wierzycieli. Prawo jasno stanowi, że umorzenie nie obejmuje wszystkich zobowiązań. Wyjątki wymienione w art. 491²¹ ust. 2 obejmują m.in.:

  • alimenty,
  • renty odszkodowawcze (np. za wywołanie choroby, kalectwo lub śmierci),
  • kary grzywny i zadośćuczynienia zasądzone przez sąd,
  • świadczenia pieniężne orzeczone jako środek karny,
  • roszczenia wynikające z przestępstw lub wykroczeń,
  • zobowiązania umyślnie zatajone, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.

Dla wierzyciela oznacza to, że w dalszym ciągu posiada realną możliwość dochodzenia części roszczeń – jeśli tylko mieszczą się w powyższych wyjątkach.

Dlaczego ta sprawa jest ważna dla dłużnika?

Ze względu na omówione powyżej umorzenie zobowiązań po wykonaniu planu spłaty wierzycieli – dokładnie to, o czym mówi art. 491²¹ ust. 1 Prawa upadłościowego. W skrócie:

  1. Dłużnik miał stare długi sprzed ogłoszenia upadłości (np. kredyty, faktury, inne zobowiązania pieniężne).
  2. Sąd ustalił mu plan spłaty – ile i przez jaki czas będzie spłacał wierzycieli.
  3. Dłużnik plan zrealizował w całości.
  4. Po wykonaniu planu, sąd z mocy prawa umorzył pozostałą część zobowiązań, które powstały przed ogłoszeniem upadłości, a których nie udało się spłacić w ramach planu.

Wszystko to jednak wymaga odpowiedniego poprowadzenia sprawy i dopełnienia formalności.

Jak działamy w takich sprawach?

W kancelarii prowadzimy kompleksowe działania dla wierzycieli, jak i dłużników:

  • weryfikujemy, czy dług mieści się w ustawowych wyjątkach,
  • analizujemy dokumenty z postępowania upadłościowego,
  • ustalamy możliwe drogi dochodzenia należności,
  • reprezentujemy klienta w negocjacjach i przed sądem.

📧 kamil.grzegorczyk@khg.pl