Od 2026 roku podatnicy stracą część ulg – projekt zmian w PIT i CIT

W Polsce funkcjonują różne ulgi, z których mogą skorzystać zarówno osoby fizyczne, jak i przedsiębiorcy. Wystarczy w tym zakresie spełnić odpowiednie warunki. Ministerstwo Finansów przedstawiło jednak w ostatnim czasie projekt zmian w ustawach o PIT i CIT o numerze UD116. Organ argumentuje, że głównym celem jest realizacja zasady sprawiedliwości podatkowej wynikającej z art. 84 Konstytucji RP. W tym zakresie zdaniem resortu nie może być tak, że podatnicy osiągający podobny efekt ekonomiczny rozliczają się na zupełnie różnych zasadach. W teorii zmiany mogą wejść w życie już od stycznia 2026 roku. To z kolei oznacza bardzo krótki czas na dostosowanie się do nowych regulacji. Dla wielu firm, a także i dla Ciebie możliwe, że konieczna będzie zmiana modelu biznesowego pomimo tego faktu, że projekt opublikowano dopiero teraz. W jaki sposób przygotować się na zmiany podatkowe w 2026 r.? Jakie ulgi podatkowe nie będą dostępne w 2026 r.? Dowiedz się więcej na ten temat właśnie w tym artykule.

Ulga mieszkaniowa tylko na jedną nieruchomość

Jedną z najbardziej odczuwalnych zmian będzie ograniczenie ulgi mieszkaniowej. Do tej pory podatnik mógł korzystać z niej nawet wtedy, gdy miał kilka mieszkań, a organy podatkowe nie widziały w tym przeszkód. Wedle interpretacji nr 0115-KDIT3.4011.256.2023.1.DP zwolnienie przysługiwało także w takiej sytuacji i nie było powodu, aby było inaczej. Ministerstwo niestety chce to ukrócić. Wystarczy doprecyzować, że ulga przysługuje wyłącznie wtedy, gdy podatnik nie posiada innej nieruchomości mieszkalnej. Niestety, ale może to w niezwykle mocnym stopniu wpłynąć na przedsiębiorców. Wynika to z tego, że zmiana ta jest radykalna wobec dotychczasowej praktyki, gdzie zakup mieszkania, działki budowlanej czy domu można było sklasyfikować w ramach  katalogu własnych celów mieszkaniowych. Teraz ta definicja niestety ulegnie uszczupleniu. W rezultacie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT powodujący, że sprzedaż nieruchomości przed upływem pięciu lat rodzi podatek będzie miał częściej zastosowanie. Dotychczas można było go uniknąć, jeśli środki zostaną przeznaczone na własne cele mieszkaniowe w ciągu trzech lat (art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT). Tych celów jednak będzie od 2026 o wiele mniej.

Darowizna auta z leasingu w 2026 – nowe zasady podatkowe

Zmiany obejmą także przedsiębiorców korzystających z leasingu operacyjnego. Obecnie podatnik może wykupić samochód do majątku prywatnego, a następnie przekazać go np. małżonkowi bez ryzyka podatku dochodowego. Niestety po planowanych zmianach darowizna nie będzie już neutralna. Oznacza to, że gdy obdarowany sprzeda auto w ciągu trzech lat, pojawi się obowiązek podatkowy. Niestety rodzina przedsiębiorcy będzie mogła sprzedać samochód bez podatku dopiero po upływie 36 miesięcy od darowizny.

Jak sprawdzić wpływ zmian podatkowych na Twój biznes?

Nowelizacje w PIT i CIT to realne konsekwencje dla firm i osób prowadzących działalność. Trzeba się na nie przygotować, jeśli masz jeszcze na to czas. Każdy przedsiębiorca chce wiedzieć, jak nowe regulacje wpłyną na jego model biznesowy. To z kolei oznacza nowe umowy czy modyfikacje, jeśli chodzi codzienne rozliczenia i nawiązywanie nowych relacji biznesowych. Od czego jednak zacząć? Mogę przeanalizować Twoją sytuację i wskazać, które ulgi wciąż będą dostępne, a gdzie pojawi się dodatkowy podatek. Pomagam także w ocenie ryzyk i przygotowaniu się na wejście w życie zmian. Wystarczy, że napiszesz do mnie maila, a wspólnie znajdziemy najlepsze rozwiązanie dla Twojego biznesu. Napisz na rafal.kufieta@khg.pl

IP Box czyli ulga tylko dla zatrudniających

Kolejna istotna modyfikacja dotyczy popularnej preferencyjnej stawki wedle IP Box, czyli 5% stawki podatku od dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Zgodnie z propozycją skorzystają z niej wyłącznie ci, którzy zatrudniają co najmniej trzy osoby fizyczne. Dodatkowo nie mogą one być powiązane z firmą. W efekcie programiści z jednoosobową działalność gospodarczą zostaną w zasadzie wyłączeni z możliwości skorzystania z tej preferencji. W porównaniu do pierwotnej wersji wprowadzonej w 2019 r. z myślą o promowaniu innowacji jest to na pewno krok w tył mający na celu opodatkowanie sektora IT. Obecnie najwięcej z ulgi korzystali właśnie mali przedsiębiorcy IT, a wedle Ministerstwa celem miała być komercjalizacja branży. Dochody z IP Box mają być też zaliczone do podstawy obliczania daniny solidarnościowej.

Estoński CIT i poszerzenie rozumienia ukrytych zysków

Projekt zmian uderzy również w spółki stosujące ryczałt od dochodów (tzw. CIT estoński). ECIT przechodził liczne zmiany od początku swojego powstania i niestety to nie jest ich koniec. Planowane jest poszerzenie katalogu ukrytych zysków o należności z tytułu umów najmu, dzierżawy i innych umów podobnego charakteru. To problem dla firm, które lokują majątek w odrębnych podmiotach, np. w nieruchomościach. Organ planuje wprowadzenie bardziej szczegółowej definicji wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Takie przepisy mogą być wręcz zabójcze dla popularności tej formy opodatkowania. W praktyce stawiają bowiem spółki korzystające z CIT estońskiego w gorszej pozycji niż podmioty opodatkowane na zasadach ogólnych. Do kategorii ukrytych zysków mają trafić wydatki, które nie służą osiągnięciu przychodu ani zabezpieczeniu źródła dochodów. To samo tyczy się opłat sankcyjnych.

Nowe obowiązki sprawozdawcze dla spółek

Projekt przewiduje zmiany też czysto techniczne. W zakresie sprawozdawczości chodzi o to, aby spółka nie traciła prawa do CIT estońskiego np. z powodu wyłącznie spóźnionego podpisania sprawozdania finansowego przez kierownika jednostki. W tym zakresie, o ile pozostałe warunki zostały spełnione. Docelowo zostanie też skreślona opcja stosowania wstecznych korekt stawek amortyzacyjnych, które mogły obniżać podatek.

Ryczałtowcy świadczący usługi dla spółek powiązanych

Zmiany uderzą również w ryczałtowców. Niestety 17% stawką przychodu mają zostać objęte też usługi świadczone na rzecz podmiotów powiązanych. Na ten moment wynagrodzenie za usługi obniża dywidendę, a więc jest optymalizacją. Normalnie tego typu kwestia jest opodatkowana stawką 19%. Przez nowe regulacje podatnicy świadczący usługi na warunkach rynkowych zostaną potraktowani gorzej niż niezależni.