Nieautoryzowane transakcje płatnicze

Liczba przeprowadzanych nieautoryzowanych transakcji płatniczych z roku na rok stale rośnie. W rezultacie zwiększa się również liczba osób, które padają ofiarą tzw. oszustw bankowych. Obecnie oszuści stają się coraz bardziej pomysłowi w swoich działaniach. Techniki takie jak wyłudzanie danych, phishing za pomocą fałszywych stron internetowych, korzystanie z AnyDeska, czyli zdalnego pulpitu czy wyłudzanie kodów Blik to jedynie niektóre z metod, dzięki którym przestępcy skutecznie pozbawiają posiadaczy kont bankowych ich oszczędności. Problematyka ta staje się na tyle rozległa, że instytucje takie jak UOKiK lub Rzecznik Prasowy zaczynają skrupulatnie badać te obszary. Czym jest nieautoryzowana transakcja? Jak postępować w razie jej zaistnienia? Więcej informacji na ten temat znajdziesz w poniższym artykule.

Zobowiązanie do zwrócenia sumy nieautoryzowanej transakcji

W kontekście opisanego stanu faktycznego należy skoncentrować uwagę głównie na przepisach zawartych w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. dotyczącej usług płatniczych (dalej: u.u.p.). Artykuł 46 ust. 1 tej ustawy stanowi, że w przypadku wystąpienia nieautoryzowanej transakcji płatniczej, dostawca płatnika z reguły jest zobowiązany do natychmiastowego zwrotu kwoty nieautoryzowanej transakcji płatniczej płatnikowi. Zwrot powinien nastąpić niezwłocznie, nie później niż do końca dnia roboczego następującego po dniu, w którym stwierdzono nieautoryzowaną transakcję lub po dniu otrzymania stosownego zgłoszenia. W takich przypadkach, gdzie doszło do oszustwa bankowego, bank jest zobowiązany zwrócić klientowi kwotę wyprowadzoną z konta. Niemniej jednak omawiany przepis zawiera wyjątek od tego obowiązku. Zachodzi on w sytuacji, gdy dostawca płatnika ma uzasadnione podejrzenia dotyczące oszustwa i przekazuje pisemne powiadomienie w tej sprawie organom ścigania. Warto podkreślić, że podejrzenia muszą być rzetelnie uzasadnione i odpowiednio udokumentowane.

Zgłaszanie transakcji nieautoryzowanych

Wspomniana ustawa określa zobowiązania obu stron sporu. W tym zakresie jest to nie tylko płatnik (bank), ale również użytkownik (klient banku), który stracił środki z rachunku bankowego. Co ważne, głównym obowiązkiem użytkownika jest niezwłoczne poinformowanie dostawcy o wykrytej nieautoryzowanej transakcji. Wypełnienie tego obowiązku będzie kluczowe w kontekście dochodzenia roszczeń przeciwko bankowi. W razie braku zgłoszenia w ciągu trzynastu miesięcy od dnia obciążenia rachunku płatniczego, roszczenie w ramach nieautoryzowanej transakcji traci ważność. Okres trzynastu miesięcy jest liczbą dni liczonych od daty obciążenia rachunku.

Zasada odwróconego ciężaru dowodu

Kolejnym przepisem stanowiącym korzyść klienta banku jest zasada odwróconego ciężaru dowodu, będąca wyjątkiem od reguły zawartej w art. 6 kodeksu cywilnego. Wedle jego treści “Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne“. Jednak w przypadku art. 45.1. ustawy o usługach płatniczych, to dostawca użytkownika, czyli bank ma obowiązek udowodnienia, że transakcja płatnicza była autoryzowana. Oznacza to, że legislator uregulował kwestię udowodnienia roszczenia na korzyść klienta banku, ponieważ to bank musi wykazać, że autoryzacja zaistniała.

Jak postępować w przypadku nieautoryzowanych transakcji?

Często osoby padające ofiarą oszustw bankowych, zniechęcone obawą przed instytucją finansową – rezygnują z dochodzenia swoich roszczeń, błędnie interpretując własne działania. W takiej sytuacji warto podjąć kroki mające na celu ochronę interesów. Jeśli masz wątpliwości lub doświadczyłeś nieautoryzowanej transakcji, zachęcam do skontaktowania się ze mną. Umówimy spotkanie, podczas którego razem z zespołem dokładnie przeanalizujemy Twoją sytuację i wspólnie podejmiemy odpowiednie działania. Zapraszam do kontaktu.