Dlaczego po wyroku nie powinieneś iść do komornika?

Wielu wierzycieli, a w szczególności, tych którzy otrzymali pierwszy raz wyrok z Sądu jest przekonanych, że od razu powinno się kierować sprawę do komornika.

Jednakże pamiętać należy, że zanim złożymy wniosek o wszczęcie egzekucji powinniśmy pomyśleć o zabezpieczeniu dochodzenia swoich należności na majątku dłużnika i nie chodzi w tym przypadku o postępowanie zabezpieczające. W pierwszej kolejności należy wskazać, że wniosek o egzekucję należności pieniężnych należy naprawdę dobrze napisać, żeby zaoszczędzić czas, ograniczyć koszty i przyspieszyć działania komornika.

Wyobraźmy sobie taką sytuację, że dłużnik nie posiada żadnego majątku oprócz nieruchomości, a więc posiada tylko jeden majątek. Mało tego udało się ustalić, że wobec dłużnika również inne osoby skierowały pozwy i w efekcie do jedynego majątku może zostać skierowana egzekucja przez innych wierzycieli.

W takim wypadku w celu zabezpieczenia roszczenia przed innymi wierzycielami, powinno się ustanowić hipotekę przymusową, przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego. Hipoteka w skrócie zabezpiecza jedną lub więcej wierzytelności jakie ma wobec niej właściciel nieruchomości, zwany też dłużnikiem hipotecznym. Pamiętaj, że ustanowiona hipoteka nie tylko obciąża nieruchomość, ale wierzyciel może dochodzić zobowiązania nawet gdyby właściciel nieruchomości się zmienił.

W celu ustanowienia hipoteki przymusowej należy wypełnić formularz KW WPIS – można go znaleźć na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości lub pobrać osobiście we właściwym Sądzie Wieczystoksięgowym. Wniosek powinien być w odpowiednich rubrykach wypełniony, podpisany, poparty tytułem wykonawczym oraz opłacony. Gdy już mamy wpisaną hipotekę w dziale IV księgi wieczystej, a dłużnik dalej nie spłaca zobowiązania – wówczas zasadnym będzie złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji do komornika, ponieważ będziemy mogli zaspokoić się ze sprzedaży nieruchomości przed pozostałymi wierzycielami.

Należy pamiętać, że postępowanie egzekucyjne, a w szczególności egzekucja z nieruchomości jak i sposób zaspokajania roszczeń wierzycieli z sumy uzyskanej ze sprzedaży, jest ściśle uregulowana, a w szczególności kolejność zaspokajania roszczeń wierzycieli.

Przepis art. 1025 k.p.c. wskazuje kolejność zaspokajania i tak w kategorii:

1. Koszty egzekucyjne z wyjątkiem kosztów zastępstwa prawnego przyznanych przez komornika w postępowaniu egzekucyjnym;
2. należności alimentacyjne;
3. należności za pracę za okres 3 miesięcy do wysokości najniższego wynagrodzenia za pracę;
4. należności zabezpieczone hipoteką morską lub przywilejem na statku morskim;
5. należności zabezpieczone hipoteką,
6. należności za pracę niezaspokojone w kolejności trzeciej;
7. należności, do których stosuje się przepisy działu IIIustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, o ile nie zostały zaspokojone w kolejności piątej;
8. (kategoria ta została wykreślona w dniu 20 lutego 2011 na podstawie ustawy z z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw)
9. należności wierzycieli, którzy prowadzili egzekucję;
10. inne należności.

Ustanowiona hipoteka przed wszczęciem egzekucji ma te zalety, że gdyby komornik sprzedał nieruchomość dłużnika z wniosku innego wierzyciela w trybie licytacji publicznej, to będzie zobowiązany do złożenia środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości na rachunek depozytowy, a ty będziesz mógł wystąpić o zwrot tych środków z depozytu na podstawie tytułu wykonawczego, bez konieczności wszczynania egzekucji. Wystarczy przedłożyć komornikowi stosowny wniosek poparty oryginałem tytułu wykonawczego.

Tak więc nawet nieinicjowanie postępowania przez wierzyciela hipotecznego nie pozbawia go możliwości żądania zaspokojenia z sumy uzyskanej z egzekucji nieruchomości.

Hipoteka ma również inne ważne zalety w postępowaniu egzekucyjnym, załóżmy że jako wierzyciel chcielibyśmy przystąpić do licytacji nieruchomości dłużnika celem jej zakupu albo postanowiliśmy złożyć wniosek o jej przejęcie – to zgodnie z art. 964 k.p.c. będziemy zwolnieni z uiszczenia rękojmi. Co więcej dłużnikowi bardzo ciężko będzie zbyć nieruchomość obciążoną hipoteką, ponieważ nabywca, który jest świadomy swoich praw nie będzie chciał ryzykować odpowiedzialności majątkowej przed wierzycielem, a notariusz będzie miał obowiązek pouczyć nabywcę, że rozporządzanie nieruchomością po jej zajęciu nie ma wpływu na dalsze postępowanie egzekucyjne, zaś czynności egzekucyjne są ważne tak w stosunku do dłużnika, jak i w stosunku do nabywcy.

W następnym artykule przedstawię co zrobić w sytuacji, gdy komornik umarza egzekucję z nieruchomości dłużnika, która w istocie stanowi wspólność ustawową majątkową małżeńską. Jak dochodzić w takim wypadku swoich roszczeń oraz co należy zrobić.