Czy spółka jawna się opłaca?

Spółka jawna jest podstawowym typem spółki osobowej, co prawda nie posiada osobowości prawnej, ale ma zdolność prawną. Dzięki temu może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. Wydaje się więc być bardzo dobrym rozwiązaniem dla wspólników z jednej branży, którzy wykonują działalność o praktycznie zerowym stopniu ryzyka w dość małej skali. Spółkę jawną mogą założyć osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej ale mające zdolność prawną. Czy jednak dalej warto skorzystać z takiej formy działalności? To zależy.

Jakie zalety ma spółka jawna?

Zaletami spółki jawnej są między innymi niższe koszty funkcjonowania niż bardziej skomplikowanych form działalności, mam tu na myśli min. najbardziej popularna spółkę w Polsce czyli z ograniczoną odpowiedzialnością. Do założenia spółki jawnej potrzebne jest zawarcie umowy spółki oraz złożenie odpowiedniego wniosku o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego wraz z uiszczeniem opłaty.

Wyżej wskazana umowa spółki nie wymaga co do zasady formy aktu notarialnego, wystarczy zwykła forma pisemna. Przepisy o spółce jawnej dają dużo swobody wspólnikom w kształtowaniu postanowień umowy spółki, dzięki czemu jest ona bardzo elastyczna. Ustawa kodeks spółek handlowych nie określa, jaka jest minimalna wartość wkładów wspólnika do spółki jawnej. Teoretycznie, więc może  to być nawet 1 zł. Inaczej jest w przypadku np. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, gdzie wymagany kapitał zakładowy wynosi obecnie 5 tysięcy złotych.

Co z księgowością?

Ustawodawca w Polsce nie ułatwia pracy księgowym w Polsce, gdyż wielokrotnie nowelizowane ustawy powodują duże zakłopotanie wśród pracodawców. W przypadku spółek jawnych mamy dobrą wiadomość, pełna księgowość spółek jawnych osób fizycznych jest konieczna tylko przy przekroczeniu limitu określanego w ustawie o rachunkowości. Obecnie wynosi on równowartość 2 mln EUR. Należy jednak pamiętać, że w przypadku gdy wspólnikami w spółce jawnej nie są tylko osoby fizyczne – istnieje obowiązek prowadzenia pełnej księgowości dla spółki.

Wady spółki jawnej

Spółka jawna posiada jedną dość dużą wadę przez co w Polsce nie cieszy się, aż tak dużą popularnością jak np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Mianowicie jest to kwestia odpowiedzialności za zobowiązania. Przepisy przewidują, że każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

Oznacza to, że każdy ze wspólników jest zobowiązany wobec wierzyciela (kontrahenta) do spełnienia całego świadczenia, tak jakby był jedynym dłużnikiem. Z kolei wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich wspólników łącznie, od kilku z nich lub każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregoś z nich zwalnia pozostałych. Powyższy odpowiedzialność wydaję się być głównym powodem, dlaczego spółka jawna nie cieszy się tak dużą popularnością, co wcale, nie oznacza, że w przypadku dość niskiego stopnia ryzyka należy z niej rezygnować.