Brak zapłaty, cz. 4 – odpowiedzialność członków zarządu

Brak terminowej spłaty należności przez kontrahenta to sytuacja, z którą musi zmierzyć się każdy przedsiębiorca. W przypadku, gdy czas mija, a na Twój rachunek bankowy nadal nie wpłynęły zaległe środki – konieczne staje się podjęcie działań windykacyjnych. W moim poprzednim artykule omówiłem kwestię dotyczącą wpisu do KRD i giełdy wierzytelności. W tym natomiast przybliżę temat dotyczący odpowiedzialności członków zarządu w spółce z o.o. Jeśli jesteś wierzycielem, a Twoim dłużnikiem jest spółka, która nie uiściła płatności w terminie – masz możliwość wezwania do odpowiedzialności członków zarządu. Na czym to polega? Dowiesz się więcej właśnie tutaj.

Ogłoszenie upadłości firmy

Członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim prywatnym majątkiem solidarnie w sytuacji, gdy firma, w której piastowali takie stanowisko, zbankrutowała. Członkowie zarządu mają możliwość uwolnienia się od osobistej odpowiedzialności finansowej, jeśli w odpowiednim terminie zgłosili wniosek o ogłoszeniu upadłości przedsiębiorstwa. Oznacza to m.in., że jeśli jakaś faktura nie została rozliczona przez co najmniej 3 miesiące, a kwota jest na tyle duża, iż narusza stabilność finansową firmy – wówczas można mówić o niewypłacalności, która stanowi podstawę do upadłości. Zasadniczo w przypadku bezskutecznej egzekucji wniosek o ogłoszenie upadłości firmy nie zostaje zgłoszony.

Cel ogłoszenia upadłości firmy

Ogłoszenie upadłości ma na celu przede wszystkim równomierne zaspokojenie wierzycieli. Niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, w której jeden z wierzycieli zostaje pokrzywdzony względem reszty. Przykładowo załóżmy, że mamy wierzyciela, który wkroczył na ścieżkę sądową, wygrał sprawę, a następnie dostał nakaz zapłaty i wyegzekwował należne mu środki. Po nim zgłasza się kolejny wierzyciel, chcący odzyskać pieniądze, jednak jest to niemożliwe, gdyż podmiot zadłużony nie posiada już żadnego majątku. W takim przypadku poszkodowany posiada możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności członków zarządu z tytułu niezgłoszenia wniosku o ogłoszeniu upadłości firmy w odpowiednim terminie.

Rozpoczęcie procesu windykacji

W celu rozpoczęcia procesu pociągnięcia do odpowiedzialności członków zarządu należy zweryfikować kilka istotnych informacji. Po pierwsze konieczne jest sprawdzenie w aktach Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) kiedy członkowie zarządu zostali powołani i odwołani. W odpisie z KRS znajduje się jedynie data wpisania i usunięcia tych danych z systemu. Daty te mogą różnić się nawet o kilka miesięcy. Po drugie ważne jest, aby upewnić się czy w Wydziale Upadłościowym został złożony wniosek o ogłoszenie upadłości firmy. Po trzecie niezbędne będzie przeprowadzenie wywiadu gospodarczego odnośnie posiadania przez członka zarządu jakiegokolwiek majątku w postaci ruchomości lub nieruchomości. Mowa tutaj również o tzw. zewnętrznych oznakach bogactwa. Przykładowo członek zarządu może na co dzień zamieszkiwać w zamożnej posiadłości, której właścicielem jest jego żona. Po czwarte konieczne będzie posiadanie odpowiedniej dokumentacji. W ogólnym uproszczeniu oznacza to, że postanowienie o umorzeniu egzekucji z powodu bezskuteczności musi powstać na kanwie postępowania egzekucyjnego, które zostało przeprowadzone w sposób prawidłowy. W innym przypadku sąd może oddalić roszczenie.

Postępowanie karne

O wiele tańszym rozwiązaniem w porównaniu do postępowania cywilnego będzie wszczęcie postępowania karnego. Jeśli prokurator uzna, że zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z tytułu niezgłoszenia wniosku o ogłoszeniu upadłości w terminie jest zasadne – prokurator zacznie przesłuchiwać świadków, powoła biegłego na okoliczności związane z tym kiedy członkowie zarządu mieli obowiązek ogłoszenia upadłości. W rezultacie wiele z tych czynności zostanie wykonane za darmo, gdyż postępowanie karne prowadzone będzie na koszt państwa. Jednym z istotnych minusów jest długi czas oczekiwania na zakończenie sprawy.

Którą ścieżkę wybrać – postępowanie karne czy cywilne?

W przypadku, gdy wszystkie przesłanki wskazują na to, że należy pozwać członka zarządu, najlepszym rozwiązaniem będzie wybranie ścieżki cywilnej. W innym przypadku istnieje możliwości wybrania postępowania karnego, jednak warto tutaj pamiętać, iż służy ono ustaleniu i ukaraniu sprawcy, a nie egzekucji długu. Istotną kwestię stanowi także zabezpieczenie roszczenia. Wychodząc z pozwem o zapłatę przeciwko członkowi zarządu i mając ustalony pewien zakres majątku – w pozwie należy dołączyć wniosek o zabezpieczenie, aby np. poprzez ustanowienie przymusowej hipoteki na majątku dłużnika finalnie otrzymać należne środki.

Chcesz pociągnąć do odpowiedzialności członka zarządu?

Postępowania przeciwko członkom zarządu w spółkach z o.o. należą do spraw skomplikowanych, wymagających szczegółowej analizy prawnej. Wobec tego, jeśli masz jakiekolwiek pytania lub wątpliwości w tym zakresie – skontaktuj się ze mną. Obecnie prowadzimy regularną współpracę z szerokim spektrum przedsiębiorców. Umówimy spotkanie i wspólnie obmyślimy strategię działania. Ponadto zajmę się wszelkimi formalnościami w Twoim imieniu. Zapraszam do kontaktu.